Znaczenie KPI w logistyce

Za pomocą odpowiednich kluczowych danych logistycznych, takich jak kluczowe wskaźniki wydajności (KPI), można stale monitorować, analizować i optymalizować wydajność procesów logistycznych lub całego łańcucha dostaw. Koszty logistyki, wraz z kosztami produkcji i marketingu, stanowią dużą część kosztów produktu. Dlatego każda firma jest zainteresowana utrzymaniem kosztów logistyki na jak najniższym poziomie. Do weryfikacji wykorzystywane są kluczowe wskaźniki wydajności z obszarów zaopatrzenia, magazynowania, dostaw, logistyki i transportu. W tym kontekście wydajność logistyki mierzy się zazwyczaj w odniesieniu do czterech rodzajów celów: Czas, koszty, wydajność i jakość usług. Jeśli jedna z tych kluczowych wskaźników wymknie się spod kontroli, należy jak najszybciej interweniować, aby uchronić firmę przed większymi szkodami. Kluczowe wskaźniki wydajności dla łańcucha dostaw i logistyki są zazwyczaj wyświetlane i monitorowane w czasie rzeczywistym za pomocą rozwiązań programowych. 

Kluczowe dane liczbowe można jednak wykorzystać również do dalszej optymalizacji procesów. Proces może być monitorowany w czasie przy użyciu KPI, a odpowiednie dane udokumentowane i porównane. Kluczowe Wskaźniki Efektywności [KPI] są również wykorzystywane do podejmowania strategicznych decyzji korporacyjnych. Stanowią one podstawę do analiz inwestycyjnych, określania ROI, oceny ryzyka oraz decyzji dotyczących kosztów i korzyści. W logistyce ogólnym celem jest osiągnięcie szybkiej i efektywnej kosztowo zdolności dostawczej, wysokiej jakości przetwarzania logistycznego, minimalizacja zaangażowania kapitału (redukcja kosztów) poprzez szybszą dostępność towarów i niższe zapasy. Może to wymagać decyzji o lokalizacji, stopniu automatyzacji itp., które pociągają za sobą wysokie kwoty inwestycyjne. 

Również w działalności operacyjnej, KPI zapewniają sposób na monitorowanie bieżącej wydajności firmy w codziennej działalności i dają wskazówki, czy dzienne cele mogą zostać osiągnięte. Przykładem mogą być tu zmienione warunki ramowe (więcej zleceń, problemy techniczne itp.), zachorowania pracowników lub zmienione wymagania personalne. 

Pytania, które są zadawane w każdej firmie to: Jak wysokie są koszty transportu w stosunku do osiąganych obrotów? Jak duża jest niezawodność dostaw? Jaki jest stopień wykorzystania floty? W tym przypadku, oczywiście, szczególnie kosztowna „ostatnia mila" ma kluczowe znaczenie ze względu na swoją złożoność. 

Tylko wtedy, gdy koszty transportu są dość korzystne w stosunku do obrotów i pozostaje jeszcze „dobra" marża, należy nadal korzystać z usług danego usługodawcy. 

Wskaźnik KPI TU Koszty transportu = Całkowite koszty transportu/ obrót 

Należy również określić wskaźnik dostaw docierających na czas. 

Wskaźnik KPI Niezawodność dostaw = Liczba dostaw na czas/ całkowita liczba dostaw 

Szczególnie dla dostawców usług transportowych ważne jest, aby wiedzieć, jak wiele możliwości transportowych wymaga dane zlecenie w stosunku do dostępnej całkowitej pojemności. 

Kluczowy wskaźnik KPI Wykorzystanie floty = Wykorzystana zdolność produkcyjna/ Całkowita zdolność produkcyjna [m3 lub kg] 

Kluczowe wskaźniki w obszarze magazynowania i logistyki można podzielić na cztery grupy. Wskaźniki finansowe służą do kontroli kosztów operacyjnych w magazynie. Istotne są na przykład koszty magazynowania w stosunku do liczby produktów w magazynie w danym okresie. 

Wskaźnik KPI Koszty magazynowania = Całkowite koszty magazynowania/ Nominalna pojemność x Wskaźnik obłożenia 

Wskaźnik obrotu zapasami wskazuje, jak często zapasy są obracane w danym okresie czasu. Niski wskaźnik rotacji wskazuje na nadmierne zapasy. 

Wskaźnik KPI Obrót zapasami = Koszt sprzedanych towarów/ średni stan zapasów w cenie nabycia. 

Wskaźniki produktywności opisują efektywność procesów. 

Wskaźnik KPI Wydajność urządzeń manipulacyjnych = Wydajność urządzeń manipulacyjnych/ liczba obsługiwanych jednostek magazynowych 

Kluczowe dane dotyczące czasu mają na celu sprawdzenie wykorzystania czasu jako zasobu. Ponieważ czas to pieniądz, szczególnie w przypadku magazynowania. 

Wskaźnik KPI Terminowość = Liczba towaru przyjętego na czas/ całkowita liczba przyjętego towaru 

Wreszcie, co nie mniej ważne, istnieją również kluczowe wskaźniki wydajności służące do pomiaru jakości. Kontrolują one poziom usług, jakie firma świadczy swoim klientom. 

Wskaźnik KPI Wadliwe zamówienia = wadliwe zamówienia/ łączna liczba zamówień 

Wskaźnik zgodności dostawcy daje informację o tym, jak efektywnie pracuje dostawca i z. opóźnieniem zakupiony towar dociera do magazynu. Wraz z poprawą wskaźnika zgodności można zminimalizować ryzyko związane z ceną i dostawą. 

KPI Wskaźnik zgodności dostawców = Zamówienia otrzymane z opóźnieniem/ całkowita liczba otrzymanych zamówień x 100 

Czas realizacji zamówienia określa, ile czasu potrzeba na cały proces realizacji zamówienia, aż po transport, odbiór i kontrolę towaru. 

Wskaźnik KPI Czas realizacji zamówienia = Data otrzymania zamówienia - data dostawy 

Na przykład w obszarze zaopatrzenia istnieje kluczowy wskaźnik efektywności dotyczący otrzymanych nieprawidłowych dostaw. Ten kluczowy wskaźnik efektywności służy do określania odsetka nieprawidłowych zamówień z powodu niespełnienia wymogów dotyczących jakości usług lub produktów. 

Wskaźnik KPI Nieprawidłowe dostawy = Odrzucone zamówienia/ Otrzymane zamówienia ogółem x 100 

Postępująca cyfryzacja łańcucha dostaw w kontekście Przemysłu 4.0 i Logistyki 4.0 znacznie ułatwiła pozyskiwanie odpowiednich informacji i danych, ich analizę i podejmowanie odpowiednich działań w celu ich poprawy. Głównymi motywami gromadzenia danych są optymalizacja łańcucha dostaw, redukcja kosztów logistycznych i poprawa zadowolenia klientów. Obecnie dostępne jest oprogramowanie dla każdego obszaru łańcucha dostaw, pozwalające określić odpowiednie kluczowe wskaźniki wydajności. W obszarze magazynu System Zarządzania Magazynem (WMS) odgrywa kluczową rolę w kontrolowaniu kluczowych wskaźników wydajności. Dostarcza on informacji w czasie rzeczywistym o zapasach w magazynie, skąd pochodzą, gdzie dokładnie się znajdują i jakie ruchy mają miejsce. Niektóre podprocesy, takie jak kompletacja, są monitorowane i analizowane. Wydajność, tzn. szybkość i dokładność procesów komisjonowania, jest sprawdzana na podstawie konkretnych zadań i przypisanych czasów komisjonowania. System WMS może również określać wydajność pracowników poprzez przydzielanie im zadań i celów. Niektóre systemy WMS oferują możliwość analizy i oceny całego łańcucha dostaw. Odpowiedni moduł dostarcza kluczowych wskaźników wydajności połączonych procesów logistycznych. 

Czasami do systemu ERP lub WMS podłączone są również tzw. stacje kontrolne w celu odbioru danych i informacji oraz wizualnej prezentacji aktualnych sytuacji, stanów i procesów. Tablice informacyjne i oceny w czasie rzeczywistym pokazują, gdzie występują wąskie gardła i gdzie nie można osiągnąć celów. Bezpośrednio z tego faktu można wyprowadzić środki zaradcze dla pracowników. 

BITO jako specjalista w dziedzinie techniki magazynowej pomaga zwiększyć efektywność procesów magazynowych, skrócić czas obrotu i koszty operacyjne i logistyczne oraz poprawić jakość usług. Wspólnie z klientem opracowywane są koncepcje odpowiedniego systemu składowania i kompletacji zamówień, aby zmaksymalizować wydajność danego magazynu i logistyki. 

Literatura:

KPI Logistik - Welche sind die wichtigsten Kennzahlen der Logistik?, Freighfinders, Berlin, Link 

Kennzahlen in der Logistik (KPIs) Werkzeuge für effizientes Logistik-Controlling, IGZ Blog, Falkenberg, Link 

Kutzsch Kathrin, Wichtige Kennzahlen in der Logistik Diese KPIs sollten Sie kennen, August 2020, Salt Solutions, Link 

Die besten Logistik Kennzahlen & KPIs im Überblick, Datapine, Berlin, Link