MVO-richtlijn groenwassen uiterlijk 1 juli 2024 nationale wetgeving

De nieuwe Europese richtlijn voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is sinds 5 januari 2023 van kracht (1, 2). De richtlijn vervangt de vorige MVO-richtlijn uit 2014 en moet uiterlijk in juli 2024 zijn omgezet in nationale wetgeving.  

De nieuwe richtlijn wijzigt verschillende andere richtlijnen, zoals de richtlijn financiële verslaglegging, de transparantierichtlijn en de richtlijn betreffende de wettelijke controle van jaarrekeningen. De gewijzigde richtlijn zal uniforme standaarden introduceren voor duurzaamheidsrapportage en zorgt voor betere vergelijkbaarheid van duurzaamheidsinspanningen en meer transparantie creëren in heel Europa.   

Memo, de Duitse “Supply Chain Due Diligence Act”, van kracht sinds januari 2023, gaat verder dan de vereisten van de Europese MVO-richtlijn.  De Duitse “Act” verplicht bedrijven concrete maatregelen te nemen om schendingen van mensenrechten, milieuovertredingen en andere Due Diligence in hun wereldwijde toeleveringsketen te controleren en te voorkomen. 

De oude richtlijn Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, verplichtte grotere bedrijven al om Niet-Financiële Informatie over hun activiteiten te rapporteren. 

De Niet-Financiële verslaglegging, is een specifieke eis onder de oude MVO-richtlijn. De nieuwe MVO-richtlijn vervangt beide richtlijnen.  

Het belangrijkste doel van de nieuwe MVO-richtlijn is om de rapportage van Niet-Financiële verslaglegging door bedrijven op gebieden als duurzaamheid en mensenrechten verder te verbeteren.  

Voortaan krijgt duurzaamheidsrapportage een vergelijkbare status als de financiële rapportage van bedrijven. Dit is bedoeld om met name investeerders en belanghebbenden een beter beeld te geven van de bedrijfsprestaties, resultaten en de impact van de activiteiten van een bedrijf.  

Volgens de European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) moeten er meer gegevens beschikbaar zijn over de activiteiten van bedrijven en hun impact op duurzaamheid, de maatschappij en het milieu om beleggersgelden naar duurzame projecten te kunnen leiden. 

Als gevolg van de herziene MVO-richtlijn moeten bedrijven uitgebreid en gestandaardiseerd rapporteren over duurzaamheid (3, 4). Dit moet voorkomen dat bedrijven zich groenwassen en zich groener of maatschappelijk verantwoordelijker voordoen dan een bedrijf of organisatie daadwerkelijk is. De invoering is bedoeld om de meetbaarheid en vergelijkbaarheid van de verstrekte informatie te garanderen. Het nieuwe EU-reglement bevestigd ook het principe van dubbele rapportering.  

Enerzijds zijn bedrijven nu “verplicht om te rapporteren” over “de effecten” van hun eigen bedrijfsvoering op mens en milieu. 

Anderzijds moeten ze “ook rapporteren over” de “effecten van de zogenaamde duurzaamheidsaspecten” ecologie, economie en sociale zaken, van hun eigen bedrijf.  

Voortaan zijn bedrijven ook verplicht om hun duurzaamheidsrapportage extern te laten controleren, net als hun financiële rapportage. De EU-Commissie heeft rapportagestandaarden gedefinieerd en een toenemende auditdiepte van "beperkte mate van zekerheid" naar "behoorlijk zeker".  

Daarnaast zal informatie over duurzaamheid en naleving van mensenrechten in de toekomst deel uitmaken van het managementrapport of jaarverslag. Het uniforme, elektronische rapportageformaat (European Single Electronic Format (ESEF)) zal ook worden toegepast op duurzaamheidsrapportage. Het management moet voortaan actief en aantoonbaar verantwoordelijkheid dragen voor het duurzaamheidsverslag. De zogenaamde Informatieplicht en EED, die tot nu toe alleen bestaat voor financiële verslaglegging, wordt uitgebreid naar het duurzaamheidsverslag. 

De oude MVO-richtlijn en de NFRD verplichtten alleen grote bedrijven van openbaar belang en met meer dan 500 werknemers om verslag te doen over duurzaamheid in termen van boekhoudwetgeving. De nieuwe MVO-richtlijn verplicht ook niet-beursgenoteerde bedrijven met 250 of meer werknemers en een balanstotaal van minstens 20 miljoen euro of een omzet van minstens 40 miljoen euro om te rapporteren. De betrokken bedrijven (ongeveer 15.000 bedrijven in Duitsland) moeten hun processen voor MVO-rapportage al voor het verslagjaar 2023 aanpassen. Vanaf 1 januari 2026 wordt duurzaamheidsrapportage ook verplicht voor alle beursgenoteerde KMO's. 

Volgens de nieuwe regelgeving wordt duurzaamheidsrapportage onderdeel van het bestuursverslag of jaarverslag. De informatie moet digitaal worden gelabeld zodat deze machine leesbare files kunnen worden opgenomen in het European Single Access Point (ESAP) platform. Naast dubbele rapportering, moeten de groene financiële ratio's van de Taxonomieverordening (EU 2020/852) worden nageleefd. De verordening is een Europese reeks regels die criteria en vereisten vastlegt voor het classificeren van economische activiteiten als "ecologisch duurzaam". 

In 2020 kondigde de Europese Commissie het ESAP-initiatief aan als onderdeel van het Actieplan voor duurzame bedrijfsfinanciering. Het doel van het ESAP-platform is het creëren van een centraal, digitaal toegangspunt voor bedrijfsgegevens en informatie uit verschillende Europese landen om de transparantie en de rechts- en bedrijfszekerheid voor bedrijven te verbeteren. Bedrijven kunnen via het platform financiële informatie, rapporten, balansen, handelsregistergegevens en andere bedrijfsinformatie uit verschillende Europese landen opvragen, vergelijken en analyseren. Het platform is ook bedoeld om de administratieve last voor bedrijven te verminderen doordat ze niet in elk afzonderlijk EU-land naar informatie hoeven te zoeken en niet met verschillende formaten en talen hoeven om te gaan. Het platform is in ontwikkeling en zal geleidelijk worden uitgerold tot 2030 (5). De Kamer van Koophandel en Industrie voor München en Opper-Beieren, heeft in samenwerking met de Value Balancing Alliance (VBA ) en Deloitte, de gids "In vijf stappen naar succes in duurzaamheidsrapportage voor het MKB" gepubliceerd. 

De herziene MVO-richtlijn bevat verschillende mechanismen om zogenaamde greenwashing (6) te helpen voorkomen, d.w.z. de misleidende presentatie van bedrijven met betrekking tot hun duurzaamheidspraktijken. 

De MVO-richtlijn verplicht bedrijven om bepaalde niet-financiële informatie op een duidelijke, beknopte en volledige manier openbaar te maken, inclusief milieu-, sociale en arbeidskwesties, respect voor mensenrechten en de strijd tegen corruptie en omkoping.  

De rapportageplicht is bedoeld om bedrijven te dwingen transparant te rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties en duurzaamheidseffecten. Daarnaast zorgen de gelijke behandeling van duurzaamheidsrapportage en financiële rapportage, onafhankelijke verificatie, de actieve betrokkenheid van belanghebbenden bij de rapportageprocessen, de opname van duurzaamheidsinformatie in het managementrapport en sancties voor niet-naleving voor een grotere geloofwaardigheid van duurzaamheidsinformatie en dus een lager risico op greenwashing. Sancties kunnen bestaan uit boetes of andere juridische gevolgen, wat bedrijven aanmoedigt om de eisen van de richtlijn serieus te nemen en waarheidsgetrouwe informatie te verstrekken. 

Literatuur 

1. Artikel van EQS Group, Gouze Stephanie: MVO-richtlijn, wat wordt belangrijk met de nieuwe richtlijn? Link (Engelstalig artikel). 

2. Artikel Assekurata Rating-Agentur GmbH: Niet-financiële rapportagerichtlijn. Link (Duitstalig artikel). 

3. Artikel van het Ministerie van Arbeid en Sociale Zaken: Corporate Sustainability Reporting (CSR), De nieuwe EU-richtlijn inzake duurzaamheidsrapportage voor bedrijven in één oogopslag, Link (Engelstalig artikel). 

4. Artikel Ernst&Young, Richter Nicole: Nieuwe EU MVO-richtlijn, wat nu al te doen? Link (Duitstalig artikel). 

5. Artikel Duitse Commissie voor Boekhoudnormen: Oprichting van het European Single Access Point (ESAP), Link (Duitstalig artikel). 

6. Artikel Working against Greenwashing van de Duitse Vereniging van Verzekeraars. Link (Engelstalig artikel).