Verminder verpakking om je logistieke kosten te minimaliseren

Veel bedrijven verzenden dagelijks allerlei losse artikelen in afzonderlijke kartons. Het gaat hierbij ofwel om producten die door het bedrijf zelf zijn vervaardigd, ofwel om koopwaar van bijvoorbeeld e-commercebedrijven. De pakjes worden hoofdzakelijk verzonden via kleine express koeriers of de grotere algemene vrachtnetwerken. 

Om de verpakkingskosten te verminderen, het milieu te beschermen en concurrerend te blijven moeten de verpakkingsrelevante processen in een bedrijf efficiënt worden ontworpen en geoptimaliseerd. Mik op optimale transportcapaciteit, een zo effectief mogelijke handling, streef naar zo efficiënt mogelijke opslag in het magazijn, analyseer de productbescherming die je verpakking biedt, bespaar op het productieproces en verpakkingenstroom, bekijk de mogelijkheid van herbruikbare verpakkingen. 

Staar je niet blind op enkel de “verpakkingsmateriaalkosten” maar hou ook rekening met: ontwerp verpakking, behandeling verpakking, volume van verpakking, ruimtebeslag, verpakkingsvariëteit, verpakkingsvoorraden, kwaliteitseisen, het materiaal van de verpakking en de levenscyclus (eenmalig of herbruikbaar). Andere optimaliseringen zijn het beperken van de verscheidenheid aan verpakkingen (standaardisering), het kiezen van een uniforme bedrukking op de kartons of zonder bedrukking, het bundelen van bestelhoeveelheden, het kiezen van efficiënte verpakkingsmachines, het optimaliseren van orderverzamelstations en consistent artikelbeheer over de grenzen van de vestigingen heen (invoering van een magazijnbeheersysteem).  

Algemene vracht wordt gedefinieerd als goederen tot een lengte van 2,40 m, wat de minimale binnenbreedte van een vrachtwagen is. Alles wat de basisafmeting van een Euro-pallet overschrijdt, wordt echter als kritiek beschouwd. Veel expeditienetwerken en -verenigingen maken gebruik van dubbeldeks belading van vrachtwagens voor het hoofdtraject, om deze beter te kunnen benutten in termen van volume. In de regel worden vrachtwagens uitsluitend via de achterzijde geladen en gelost. Transportbedrijven die uitsluitend laden en lossen via de zijkant toepassen, zijn uiterst zeldzaam. 

In tegenstelling tot het bulk transport worden de goederen in een stukgoednetwerk verschillende keren behandeld. In de regel is er een voorafgaande rit van de verzender naar de ontvangende hub van de expediteur. Daar worden de verschillende zendingen samengevoegd voor het hoofdtraject naar de leveringshub.  

Op de leveringshub worden de goederen vervolgens verdeeld over de vrachtwagens voor levering aan de klanten. Dit betekent dat de verzonden goederen ten minste tweemaal worden behandeld.  

Om een vlotte afhandeling van stukgoedzendingen in een expeditiehub mogelijk te maken, moeten de goederen worden verpakt op pallets met inrijvakken aan 4 zijden. Euro- of chemische/industriële pallets zijn hier typisch, maar ook wegwerppallets in deze afmetingen.  

Dankzij hun modulaire afmetingen passen deze pallets ideaal in een vrachtwagen en kunnen ze in elke richting worden geladen. Losse, niet gepalletiseerde goederen (bv. individuele pakjes) of volumineuze producten (lange goederen, platte producten) veroorzaken verstoringen van de processen en vaak ook schade. Pallets moeten zo worden verpakt dat zij een zo strak mogelijke kubusvorm hebben.  

Om de stapelbaarheid op de vrachtwagen te garanderen, moet de verpakking voldoende stabiel zijn. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen commerciële verpakking, omverpakking en transportverpakking. Terwijl de omverpakking bedoeld is om het eigenlijke product te beschermen en de commerciële verpakking bedoeld is om het product aantrekkelijk te maken voor de koper, is de hoofdtaak van de transportverpakking het product en de commerciële verpakking te beschermen. Het meest voorkomende verpakkingsmateriaal voor transportverpakkingen is golfkarton. Vaak worden de producten echter ook in krimpfolie verpakt als eenheid, in een container of in een koffer. Afhankelijk van de toepassing wordt ook hout als transportverpakking gebruikt. Staal wordt uiterst zelden gebruikt als verpakkingsmateriaal in de algemene goederenlogistiek. 

In de eerste plaats zijn de stabiliteit van de afzonderlijke materialen en de verpakking zelf, alsmede hun gewicht, van groot belang, vooral voor transportverpakkingen. Daarnaast spelen de materiaalkosten, de behandelingskosten van de verpakking en de verwijderingskosten een grote rol. Transportverpakkingen worden in de regel ontworpen als wegwerpverpakkingen. Dit leidt tot een slecht imago, vooral door de krimpfolie. Bij herbruikbare verpakkingen ligt de situatie heel anders. Hier is (gerecycleerde) kunststof het materiaal bij uitstek. 

Op het gebied van verpakkingstechnologie zijn er verschillende optimalisatiemogelijkheden. Herbruikbare verpakkingen zijn ideaal voor regelmatige onderlinge transportrelaties. Zo kan bijvoorbeeld een pendeldienst worden georganiseerd tussen de afzender en de ontvanger. Door het volume van de retourverpakking te verkleinen (b.v. door vouwen of nesten) kan het proces worden geoptimaliseerd en efficiënter worden gemaakt. Indien wegwerpverpakkingen worden gebruikt, kan het ontwerp ervan worden geoptimaliseerd. De verpakking kan bijvoorbeeld zo worden ontworpen dat de verpakte goederen ook stapelkrachten overbrengen. Het ontwerp van de verpakking moet zodanig worden gereduceerd dat slechts een minimale maar toereikende beschermende functie wordt gegarandeerd. 

Hier is het van belang de vervoersketen in zijn totaliteit te bekijken, afhankelijk van de gevoeligheid van de goederen. Er rijzen veel vragen: Hoe stabiel moet de transportverpakking zijn? Welke materialen moeten worden gebruikt en waar kan worden bespaard? Hoe kan de verpakking worden geoptimaliseerd? Moet de verpakking speciaal worden ontworpen? Waar en hoe kunnen processen worden geoptimaliseerd? Is de aankoop van verpakkingsmachines (bv. stretchers) de moeite waard? Hoe en via welk netwerk moeten de goederen worden verzonden? Welke ladingdragers moeten worden gebruikt? En last but not least, Is de investering überhaupt de moeite waard? 

Door de Return On Investment (ROI) te berekenen, kan de winst van een investering worden geraamd in vergelijking met het oorspronkelijk geïnvesteerde bedrag. 

ROI = Rendement - Investering / Investering 

Rendement = Hogere inkomsten + Lagere kosten 

Investeringen = Tijd, middelen, mensen, machines 

Als de investeringen hoger zijn dan de inkomsten plus de kostenbesparingen, is het resultaat een negatieve ROI. De investeringen in tijd, middelen, materialen, mensen, machines moeten dus zorgvuldig worden overwogen en berekend.  

Enkele vuistregels om te onthouden: verzamel de verzendingen, verpak je goederen efficiënt, analyseer de productbescherming van je verpakking, gebruik verschillende vervoersmiddelen, plan op tijd om spoedtoeslagen te voorkomen, voorkom dubbele bezoeken voor dezelfde levering en bekijk de openingsuren bij de klant, denk ook na over hoeveel manuren je kwijt bent met verpakken en of je meerdere magazijnen niet beter centraliseert tot 1 magazijn en denk hierbij aan een meerverdiepsstelling.