Rendementsberekening van kunststof verpakkingen voor meermalig gebruik

Voor het gebruik van herbruikbare verpakkingen is het belangrijk een economische doelmatigheidsanalyse uit te voeren. In de meeste gevallen zijn herbruikbare verpakkingen bedoeld ter vervanging van wegwerpverpakkingen of kartonnen dozen. Met een rentabiliteitsanalyse (1) of rentabiliteitsberekening (2) kan worden nagegaan hoe economisch herbruikbare verpakkingen zijn in vergelijking met kartonnen dozen. Met name moet worden berekend na hoeveel tijd een investering in herbruikbare verpakkingen zichzelf terugverdient. 

In het algemeen wordt de rentabiliteit van een project of een product bepaald door middel van een rentabiliteitsanalyse. Wil een project of product rendabel zijn, dan moet het aan drie voorwaarden voldoen. Allereerst moet het toegevoegde waarde bieden of nodig zijn. Bovendien moet het eenvoudig, praktisch en economisch rendabel zijn (1). Of een investering in het betreffende project of product de moeite waard is, wordt bepaald met een terugverdientijdberekening, investeringsberekening of kostenvergelijkingsberekening. Uiteraard moet precies worden bepaald hoe het product of project moet worden geëvalueerd. 

De eenvoudigste definitie van een rentabiliteitsberekening (2) is het quotiënt van inkomsten en uitgaven. Het rendement kan ook worden aangeduid als output en de inspanning als input. Een betere economische efficiëntie kan bijvoorbeeld ook worden bereikt door de input te verminderen bij eenzelfde output. Statische en dynamische methoden worden gebruikt bij de berekening van de economische efficiëntie. Statische procedures zijn bijvoorbeeld kostenvergelijking en afschrijvingsberekening. Dynamische procedures zijn de berekening van de netto contante waarde en de anuïteit. Bij de kostenvergelijking of winstvergelijkingsberekening worden de kosten vergeleken die bij verschillende investeringen zouden worden gemaakt. Het doel is te bepalen welke investering de laagste kosten veroorzaakt. De winstvergelijkingsberekening berekent de verwachte winst van alternatieve investeringen in verschillende oplossingen. De amortisatieberekening berekent hoe lang het duurt totdat het break-even-punt is bereikt en de investering is terugbetaald. 

Een berekening van de winstgevendheid van de projecten en producten van een onderneming is cruciaal voor haar voortbestaan en concurrentievermogen. Daarom mag geen enkele onderneming het zonder doen. 

In het volgende voorbeeld wordt de berekening van de afschrijving en kostenvergelijking toegepast op plastic herbruikbare containers versus kartonnen wegwerpdozen. 

Een onderneming staat voor de beslissing of zij voor het vervoer van haar producten van A naar B herbruikbare kunststof bakken of kartonnen wegwerpdozen zal gebruiken. Om een kostenvergelijking of afschrijvingsberekening uit te voeren, moeten belangrijke kerngegevens bekend zijn. 

De voordelen van herbruikbare kunststof bakken liggen hier voor de hand. Herbruikbare plastic bakken zijn duurder in aankoop, maar kunnen gedurende 200 transportcycli worden gebruikt (kartonnen dozen slechts één keer). Dit betekent dat bij een aankoopprijs van 16 euro en 200 transportcycli voor de herbruikbare bakken slechts 0,08 euro per cyclus wordt uitgegeven.  

Met de eenmalige kartonnen doos is de totale aankoopprijs 0,66 euro per cyclus. Afgezien daarvan zijn herbruikbare bakken natuurlijk duurzamer en milieuvriendelijker dan kartonnen dozen. 

Aangezien de kunstof bakken stabieler en stapelbaar zijn, kunnen meer gevulde kunststofbakken (24 tegenover 16 kartonnen dozen) op één pallet worden vervoerd. Daarom zijn de vervoerskosten per herbruikbare bakken lager (€ 2,08 in vergelijking met € 3,13 voor kartonnen dozen). Kartonnen dozen voor eenmalig gebruik hoeven natuurlijk niet te worden teruggebracht. Hier wordt € 0,74 per herbruikbare bakken gemaakt. 

In termen van investeringskosten in 5 jaar zijn de plastic herbruikbare bakken met 224.000 euro evenveel goedkoper dan de kartonnen bakken met 363.000 euro. Ongeveer vijf procent van de herbruikbare bakken gaat echter verloren, bijvoorbeeld door diefstal, wat resulteert in extra vervangingskosten van 11.200 euro. Aangezien kartonnen bakken gemakkelijk kunnen worden beschadigd, leidt dit tot kosten van 5.000 euro door transportschade. Met herbruikbare bakken is dit slechts 1000 euro. Daarnaast moet rekening worden gehouden met verschillende andere posten, zoals kosten voor vastgebonden palletplaatsen, bestelkosten voor dozen, kosten voor montage van kartonnen bakken en verzegeling van herbruikbare dozen, alsmede de kosten voor afvalverwijdering van wegwerpverpakkingen of de opbrengst van recycling van herbruikbare dozen.

Tenslotte worden alle kosten per jaar samengevoegd in de rentabiliteitsberekening of terugverdientijdberekening. Hieruit blijkt dan de besparing per jaar van de invoering van herbruikbare containers voor het goederenvervoer, waarmee de terugverdientijd kan worden berekend. Hieruit blijkt duidelijk de betere economische efficiëntie van (stapelbare) plastic bakken voor hergebruik met deksel. 

Na berekening van de respectieve kosten per cyclus voor zowel de wegwerpverpakking als de herbruikbare bak, kunnen de kosten per jaar worden bepaald. Met 220 werkdagen en een cyclusduur van 28 dagen zorgt een plastic bak voor ongeveer 7,86 cycli per werkjaar. Met 14000 bakken en cycluskosten van 2,976 €ontstaan kosten van 327360 € per jaar. Als men deze kosten aftrekt van de kosten per jaar voor de wegwerpbakken (477730 €), verkrijgt men een besparing per jaar door het gebruik van herbruikbare bakken van 150370 €. Door de investeringskosten (input) te delen door de besparing per jaar (output) krijgt men een terugverdientijd van ongeveer 1,5 jaar. 

Literatuur:

1 Wolter Daniel, What is a Profitability Analysis?, September 2021, HubSpot, Inc., Link 

2 Economic efficiency calculation, IPH - Institut für Integrierte Produktion Hannover, IPH gGmbH, Link